Të hënën ka nisur procesi i konfirmimit të komisarëve të BE-së për mandatin e ardhshëm pesëvjeçar, i cili do të duhej të niste më 1 nëntor. Të hënën është zhvilluar seanca dëgjimore për nënkryetarin e propozuar, Maros Sefcovic nga Sllovakia, Philo Higan nga Irlanda dhe Maria Gabriell nga Bullgaria.

Por lajmi kryesor këtë të hënë ishte konfirmimi i Komisionit për çështje ligjore se kandidatët nga Hungaria dhe Rumania, Lszlo Trocsanyi dhe Rovena Plumb, nuk mund as të shkojnë në seancë dëgjimore, sepse nuk janë të denjë për t’i ushtruar detyrat e komisarëve sipas Traktatit të BE-së. Një konstatim të tillë Komisioni për çështje ligjore e kishte dhënë që javën e shkuar, por kryetari i Parlamentit Evropian, David Sasolli, kishte kërkuar edhe një herë nga ky komision që të tentojë të sqarojë ekzistimin e konfliktit të interesit dhe nëse mund të jepet drita e gjelbër për të vazhduar me procesin e tyre.

Por Komisioni edhe një herë kishte përsëritur qëndrimin dhe kishte refuzuar përfundimisht këta dy kandidatë, ndonëse me një dallim më të vogël votash sesa javën e shkuar.

Kështu, presidentja e ardhshme e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, është gjetur në probleme që në fillim të procesit të konfirmimit të ekipit të saj.

Është praktikë në Parlamentin Evropian që, para se të nisë procedura, Komisioni për çështje ligjore t’i verifikojë deklaratat e kandidatëve rreth ekzistimit të konfliktit të interesit. Ata kishin gjetur “paqartësi” për 11 kandidatë. Shumica prej tyre i kanë sqaruar ato paqartësi dhe të enjten kanë marrë dritën e gjelbër për të vazhduar procedurën dhe do të dalin nga java e ardhshme para deputetëve të komisioneve përkatëse, ku do të bëhen pyetje edhe rreth integritetit të tyre personal, por edhe për përgatitjet profesionale për të ushtruar funksionin e komisarit të BE-së.

Për kandidatin nga Hungaria ka dyshime se zyra e tij e avokaturës, nga e cila ka pezulluar pronësinë, ka përfituar edhe nga lidhjet me Rusinë në kohën kur ai ishte ministër i Hungarisë. Hungarezi Laszlo Trocsanyi, i caktuar të jetë komisar i BE-së për zgjerim dhe fqinjësi, kështu as nuk mund të shkojë në seancën dëgjimore të Parlamentit Evropian për konfirmim, pasi Komisioni për çështje ligjore ka konstatuar se në rastin e tij ekziston konflikt interesi.

Presidentja e ardhshme e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, ka marrë një letër nga Parlamenti Evropian, ku kërkohet që të shprehet se si planifikon të vazhdojë.

Vetë Trocsanyi e ka quajtur këtë vendim “politik” dhe se “do të mbrohet me të gjitha mjetet ligjore në mënyrë që të marrë përsipër këtë resor të rëndësishëm për Hungarinë”. Ai është shprehur se ky vendim nuk ishte bazuar në fakte dhe është, siç e ka quajtur ai, “një hakmarrje ndaj Qeverisë së Hungarisë”.

Emërimin e Trocsanyit si person që do të merrej dhe me Ballkanin Perëndimor e kishin kritikuar shumë ekspertë dhe deputetë, duke e quajtur madje edhe si “provokim”. Por vërejtjet ishin se ai nuk mund të angazhohet për sundim të ligjit në Ballkanin Perëndimor nëse në vendin e tij si ministër kishte propozuar ligje që shkojnë kundër standardeve të BE-së.

Diplomatët dhe deputetët e Parlamentit Evropian nuk kanë dyshim se Hungaria është në favor të zgjerimit, por ky shtet ka problem me Brukselin pikërisht për shkak të kritikave rreth gjyqësorit, sundimit të ligjit dhe vlerave demokratike. E në këto vlera BE-ja thirret kur u bën pengesa vendeve të Ballkanit Perëndimor në rrugëtimin e tyre drejt integrimit në BE.

Presidentja e ardhshme e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, në paraqitjen e kabinetit të saj përsëriti se Ballkani Perëndimor do të jetë prioritet i saj në krye të Komisionit Evropian në 5 vjetët e ardhshëm, por progresi në procesin e zgjerimit do të varet nga suksesi i vendeve të rajonit në afrimin me standardet evropiane.

Dyshimet se a mund të jetë i denjë një ministër i Qeverisë së Viktor Orbanit nga Hungaria t’i promovojë vlerat evropiane në rajonin e Ballkanit kanë bërë që të shfaqet që tash droja se ai mund të refuzohet nga Parlamenti Evropian. Madje disa analistë e kanë konsideruar emërimin e tij në këtë post si “provokim” ndaj BE-së dhe ndaj të gjithë atyre që në rajonin e Ballkanit angazhohen për promovimin e vlerave evropiane.

Në letrën drejtuar këtij komisari të propozuar, Ursula von der Leyen kishte shkruar se nga ai pret që “perspektiva evropiane e Ballkanit Perëndimor ka ndihmuar në tejkalimin e ndasive historike, duke nxitur reformat domethënëse politike dhe ekonomike”. Ajo ka tërhequr vërejtjen se “ndërkohë ndikimi nga jashtë ka shënuar rritje domethënëse në rajon”.

Presidentja e ardhshme e Komisionit Evropian ka shkruar se “është imperativ që të mbahet dhe forcohet progresi në pesë vjetët e ardhshëm, përmes një procesi të bazuar në merita për secilin vend kandidat, duke mbajtur perspektiven e besueshme për anëtarësim në të ardhmen”.

“Ju do të duhej të punoni për t’i përshpejtuar reformat strukturore dhe institucionale, me fokus të fuqishëm në themelet e sundimit të ligjit, zhvillimit ekonomik dhe reformat e fuqishme të administratës publike. Ju, po ashtu, do të duhej të mbështetni të gjitha përpjekjet për luftë kundër korrupsionit në tërë rajonin dhe të mbështesni përpjekjet drejt fqinjësisë së mirë dhe zgjidhjen e problemeve bilaterale”, ka shkruar në letrën për misionin e komisarit të ardhshëm të fqinjësisë dhe zgjerimit presidentja e zgjedhur, Ursula von der Leyen.

Qeveria e Hungarisë, sikur edhe ajo e Rumanisë, edhe gjatë ditës së hënë kanë insistuar në mbështetjen për kandidatët e tyre. Por Von der Leyen tash duhet të vendosë a do të kërkojë nga Hungaria që të emërojë një kandidat tjetër apo të provojë sërish që të vazhdohet me përpjekjet për të shpëtuar Trocsynyin. Ajo tash po përballet edhe me presionin kohor, sepse deri me datën 23 tetor duhet të konfirmohet Komisioni i ri në mënyrë që më 1 nëntor ta nisë mandatin. /Kohanet